Islam Düsüncesinde Savas Ahlaki

Savas ve Ahlak kavramlari, insanin varolusunda kendi dogasiyla yuzlesmek zorunda oldugu temel kavramlardir. Insanligin bu kavramlara yukledigi anlamlarin ve uygulamalarinin hayati ve yikici sonuclari oldugu bilinmektedir. Butun insanlik tarihi bu sonuclarin ibretlik numuneleriyle doludur. Bu sebeple bircok siyasi dusunce, hukuk ve dini sistem bu kavramlari merkeze almis insanligin esenligi ve selameti icin ilkeler ortaya koymuslardir.
Her ne kadar savaslarin ortaya cikisinda dini etkilerden söz edilse de asil olan dinlerin savaslarin ahlaki cercevesini ve dengesini de belirledigidir. Özellikle Hz. Peygamberin insanligin huzuru, barisi ve mutlulugu icin önemli tavsiyeleri olmus, o temel degerleri dikkate alarak cocuk, kadin, yasli ve yardim görevlilerinin catismaya dahil edilmemesini emretmistir. Öte yandan Hz. Peygamber savasin bir trajediye dönusturulmesini ya da orantisiz guc kullanimini istememistir. Örnegin Bedir Savasinda sinirsiz yagmalamayi yasaklamis ve esirleri sosyal sorumluluklar icerinde degerlendirmistir. Benzer sekilde Mekkenin fethedildigi gun magrur bir komutan edasiyla degil mutevazi bir sukurle; bugunun af ve merhamet gunu oldugunu, kimsenin muzaffer ve maglup olmadigini ilan etmis böylece kazanan tarafin her istedigini yapamaya hakkinin olmadigini ortaya koymustur. Bu cerceve, genel bir ilke olarak insanin ahlaki olgunluguna ve yetkinlesmesi icin kazanmasi gereken degerlere isaret eder. Bu ilke ve esaslarin disina cikildiginda Filistin trajedisinde apacik göruldugu gibi, insanlik onurunu
zedeleyen, insan temel hak ve hurriyetlerini ortadan kaldiran durumlar ve telafisi mumkun olmayan aci ve travmalar ortaya cikmaktadir.