Sogdlar ve Türkler - Ipek Yolunun Tüccarlari ve Hakimleri

Islam dünyasindan Dogu Asyaya kadar uzanan genis bir cografyada ticar, din, sosyal ve kültürel etkilesimlerin pek cogu Ipek Yolu sayesinde gerceklesmistir. Bu ticaret güzergahinin kadim halklarindan biri de Sogdlardir. Orta Asyanin verimli vadileri cevresinde, Ceyhun ve Seyhun nehirleri arasinda, Zerefsan Vadisi boyunca mukim olmus Sogdlar; dilleri, kültürleri, toplumsal özellikleri ve adeta homo economicus olarak nitelendirilebilecek ticar kabiliyetleriyle MÖ 6. yüzyildan MS 10. yüzyila kadar bölgenin ticaretle maruf olan halklari arasinda yer aldilar. Uzun mesafe ticareti yapmalari dolayisiyla Sogdlar, Sasanilerden Cinlilere, Bizanstan Müslüman Araplara cok farkli kültürlerin tarih kayitlarinda boy gösterdiler. 4. yüzyildan itibaren Hunlarin idaresi altinda sehir yapisinin, ticar düzenin ve sosyal dokunun güclendigi bir istikrar dönemine giren Sogdlar, Türk Kaganligi Göktürkler hakimiyetinde Ipek Yolunun efendilerine dönüstüler. 6. yüzyilda Türk Kaganliginin sinirlarini Cinden Bizansin dogu sinirina kadar genisletmesi Sogdlara büyük bir pazar alani acti. Bu sürecte onlar köklü tarihsel baglariyla Türk fatihlere ve hakimlere hizmet ederek imparatorluga diplomatik, siyas ve ticar bilgileriyle katki sundular. Gerek Ipek Yolu ve Orta Asya tarihinde gerekse eski Türk tarihinde oynadiklari bu sira disi role karsin ülkemizde Sogdlar üzerine yapilmis akademik cercevede müstakil bir calisma yoktur. Sogdlar ve Türkler Ipek Yolunun Tüccarlari ve Hakimleri bu boslugu dolduruyor ve okurunu Ipek Yolunda bir seyahate cikartiyor