Dervis Tarzi Türk Edebiyati

Tasavvuf Türk Edebiyati, Din-Tasavvuf Türk Halk Edebiyati, Din
-Tasavvuf Halk Edebiyati, Islam Türk Edebiyati, Türk Tasavvuf
Edebiyati gibi adlar verildigi görülür. Beslenme ve seslenme mekanlari
genellikle tekke cevreleri oldugu icin, bu edebiyat subesine Tekke
Edebiyati adi da verilir. Bilindigi gibi sik, Ozan, Saz Sairi, Cögür
Sairi gibi adlarla anilan ve genellikle sik adi etrafinda toplanan
sanatcilar tarafindan olusturulan edebiyata -temsilcilerinden
hareketle- sik Tarzi Türk Edebiyati adi verilmektedir. Öyleyse Ata,
Dede, Baba, HocaKoca, Pir, Eren, Evliya, Seyh, Mürsit,
Abdal, Miskin, Kemter, Emre, Dervis gibi adlarla anilan ve
genellikle Dervis adi etrafinda toplanan mutasavvif sanatcilar
tarafindan olusturulan edebiyata da -temsilcilerinden hareketle
-Dervis Tarzi Türk Edebiyati adini vermek mümkündür. Ayni sekilde
sik Tarzi Türk Edebiyatina kisaca sik Edebiyati adi verildigi gibi,
Dervis Tarzi Türk Edebiyatina da kisaca Dervis Edebiyati adi
verilebilir.
Sidki Baba Dvani yalnizca bir sairin siirlerinden olusmamaktadir.
Dvanda, Sidkinin siirlerinden baska Yunus Emre, Esrefoglu Rum,
Emir Sultan, Pir Sultan Abdal, Sah Ismail Hatay, Hüzn, Hasan Coskun
gibi dervis-sairlerin bazi siirleri ve bunlara yazilan nazireler de yer
almaktadir. Hatta Ruhsat gibi bazi asiklarin siirleri ile bu siirlere
yazilan nazirelere de yer verildigi görülmektedir. Bu sebeple, bu
Dvani kismen bir nazire kitabi olarak görmek de mümkündür.
Bayram Durbilmez tarafindan hazirlanan kitapta, dervis tarzi Türk
edebiyati hakkinda genel bilgiler verilmekte ve Sidki Baba Dvani cesitli
yönleriyle incelenmektedir. Kitapta dervis tarzi Türk edebiyatini
olusturan veveya gelistiren zümreler, yüzyillara göre dervis tarzi Türk
edebiyatinin önemli temsilcileri ve eserleri, dervis tarzi Türk edebiyati
ve temsilcileri üzerine yapilan calismalar, dervis-sairlerin gecirdikleri
asamalar ve dervis tarzi Türk edebiyati gelenekleri ana hatlariyla
degerlendirilmektedir. Sairin, Sidki mahlasli diger sairler icindeki yeri
belirlenmekte, hayati ve sairligi incelenmekte, siirlerinde kullanilan
vezin, kafiye, ayak, nazim sekilleri ve nazim türleri, dil ve üslp
özellikleri ayrintili olarak degerlendirilmektedir. Siirlerin konulari
acisindan da incelendigi calismada ayrica Dvanda bulunan metinler
de tenkitli olarak verilmektedir.