Istanbulda Üc Yil - 1. Cilt

Charles White 1793-1861 Eton Kolejinden 1805te mezun olduktan sonra orduya katildi. 1830-31 arasinda Belcika kralinin secimi konusunda Britanyayi temsil eden Lord Ponsobynin sekreterligini yapti. Lord Ponsobynin 1832de Britanyanin Osmanli Imparatorlugu elciligine atanmasi Whitein Osmanli Imparatorlugu ve Istanbula ilgi duymasina neden oldu. Ponsobynin elciliginin son yili olan 1841de Istanbula gelerek 1844e kadar kentte kaldi. Three Years in Constantinople; or, Domestic Manners of the Turks in 1844 1845, Istanbulda Üc Yil; veya, Türklerin Örf ve Adetleri adli kitabi bu uzun ikameti sirasinda edindigi bilgi ve izlenimlerin ürünüdür. White böyle bir eseri yazma ihtiyacini neden duydugunu bircok Batili seyyahin eserlerinden söz ederek söyle aktariyor ... sözünü ettigimiz bu yazarlarin calismalari Osmanli payitahtindaki yaygin örf ve adetlere pek az isik tutmaktadir... Öte yandan modern seyahatname yazarlarinin aktardiklari bilgilerin nerdeyse tümü ya romantizm sinirina dayanan bir üslupla ya da öylesine abartili ve göz boyar bicimde anlatilmistir ki, yabancilari aydinlatmaktan cok onlari yaniltir. Dolayisiyla Istanbula gelen yabancilarin cogu, yerel adetlerin nerelerden kaynaklandigi, anlamlari ve tam olarak ne olduklari konusunda tam bir cehalet icindedir; kitaplardan ya da onlara yardimci olanlardan dogru aciklamalar alamadiklari icin de geldikleri gibi giderler, ama bir farkla; alelacele yaptiklari gözlemler ve edindikleri yanlis bilgilerden ötürü ve Türk halkinin savunulmasi mümkün olmayan zaaflariyla iyi nitelikleri arasinda hicbir ayirim yapmadiklari icin cogu kez farkli siyasal cikarlar ve dini antipatilerin körükledigi gecmisten gelen önyargilara yeni yanlis anlamalar ekleyerek ayrilirlar. Charles White üc ciltlik bu dev eserinin ilk cildinde pazarlar ve carsilar, kayiklar ve kayikcilar, baliklar, balik avciligi ve balik pazarlari, hastaneler, elciliklere taninan himaye hakki, esnaf birlikleri, loncalar, vakiflar, selatin camileri, cami mallari, kurukahveciler, manavlar, bahceler ve bahcivanlik, kandiller ve senlikler gibi konulari islerken halk arasinda dolasan söylenti ve efsaneleri aktarmayi da ihmal etmiyor.