Kurulusunun 725. Yilinda Osmanli Yönetim Sistemi

Süphesiz, Osmanli Imparatorlugu büyük bir medeniyetti. Bu konuda, bugün yeni yeni
arastirmalarla yeni boyutlar ve özellikler tespit ediliyor, Osmanli Idari Yapisi ve sisteminin
orjinalitesi ve zenginlikleri daha fazla kesfediliyor. Osmanli Imparatorlugu, Islam ümmetini
cok büyük oranda bir arada toplayan, idari sinirlari icinde olmasa dahi dünyadaki bütün
Müslümanlarin baglilik duydugu cihan sümul bir devletti. Bir anlamda, Islam Medeniyetinin
en genis temsili idi.
Medeniyetler ve Imparatorluklar tarihine bir yakin bakis yapildiginda da Osmanli Sisteminin
özgünlügü daha acik görülecektir 600 Yili asan bir ömre sahip ve ayni hanedanin yönettigi
büyük bir sistem. Bu iki özelligi sadece Osmanli Sistemine aittir, tarihte baska bir örnegi
yoktur.
Bugünün dünyasina baktigimizda; heterojen unsurlarin, büyük farkliliklarin, cogulcu yapilarin
harmoni icerisinde bir arada yasatilmasidir. Günümüz büyük devlet olgusu ve daha önemlisi
demokrasi kriterleri icerisinde bu özellik daha cok öne cikmaktadir. Özellikle, ulusalci otoriter
akimlarin öne ciktigi, kücük devletlerin sayisinin arttigi cagimizda bu cok degerli bir unsur
olarak ortaya cikmaktadir. Bugün farkliliklari bir arada yasatmayi basaran devletler daha
büyük, daha güclü ve genelde daha demokratik özellikler tasimaktadir. Cünkü, bunu
saglamanin zor sartlari vardir; basta adaletli bir sistem olacak, esitlik olacak, bütün farkli
kültür, din, irk gibi özelliklere saygi duyulacak, farkliliklardan dolayi ikinci sinif olmayacak.
Özgürlükler ve insan haklari gözetilecek, farkliliklar kendi hayatlarini özgürce yasayabilecek.
Osmanli Imparatorluguna bu acilardan baktigimizda, herhalde en fazla din, irk, dil, kültür
farkliliklarini bir arada yasatan bir büyük sistem oldugunu görürüz. Üc kita diye andigimiz;
Avrupa, Asya ve Afrikada bugün cok sayida devleti kapsayan, onlarca farkli dilin
konusuldugu, farkli dinlerin yasandigi, cok sayida farkli irkin yasadigi genis bir cografyada
adaletle 600 yil yönetmeyi basarmis bir imparatorluktan bahsediyoruz.