Nefsin Mahiyeti

18 Mayis 1703 yilinda Erzurum Haskalede dogan Ibrahim Hakki, toplumda Erzurumlu Ibrahim Hakki olarak taninmaktadir. Erzurumlu Ibrahim Hakki mutasavif, alim ve sosyologtur. Annesi Hanife Hatunun soyu Islamiyetin kurucusu Hz. Muhammede kadar uzandigi öylenmektedir. Babasi ise Dervis Osmandir. Kücük yasta annesini kaybeden Ibrahim Hakki, amcasinin yaninda kalarak egitimine bir süre daha burada devam etmistir.
Esinin ölümünün ardindan Tilloya giderek Kadiri seyhlerinden Ismail Fakirullahin cemiyetine katilmistir. Egitimini bir süre amcasinin yaninda devam eden Ibrahim Hakki, 9 yasina geldiginde amcasi ile birlikte babasinin yanina Tilloya gitmislerdir. Burada tefsir, hadis ve fikih egitimi alan Ibrahim Hakki, daha sonra Molla Muhammed al- Suhraniden astronomi ve matematik dersleri almistir.
Bircok önemli esere imza atmis olan Ibrahim Hakki, düz yazi ve rrianzum olarak toplamda 15 eser yazmistir. Ibrahim Hakki, astronomi, fizik, psikoloji, sosyoloji ve din gibi birbirinden önemli bu alanlar üzerinde bircok calismaya imza atmistir. Tasavvuftan edebiyata kadar pek cok alanda bilgi sahibi olan Ibrahim Hakki, 18. yüzyil klasik Islam kültürünün Osmanlidaki son temsilcilerinden biri olarak sayilmaktadir. Erzurumlu Ibrahim Hakki, 22 Haziran 1780 tarihinde vefat etmis ve Siirtin Tillo ilcesinde defnedilmistir.