Üniversite Fikri

Üniversite, insanin hakikat arayisindan dogup ona bicim ve yön veren bilgi evidir. Adina ilham kaynagi olan evrensellik kavrami da, üniversiteye, insanin evrene hakikat arayisi icin yönelip dünyaya bilgi mercegiyle bakmasini saglayan bir zemin kazandirir. Platon akademisinden Iskenderiye kütüphanesine, orta zamanlarin farkli kültür ve medeniyetlerinde karsimiza cikan yüksekögretim kurumlarina ve nihayet günümüzün tüm dünyaya yayilmis üniversitesine kadar hemen hepsi bilgi yolunun kutsal bekcisi gibi görüldü. Ancak üniversite son yüzyil icinde tüm dünyada büyük bir yeniden yapilanma gecirdi ve bu yapilanma üniversiteye bicilen misyon üzerinde büyük firtinalar koparan tartismalarin fitilini atesledi. Üniversite nedir sorusuna cevap arayan bircok bilgin icin bu konu günümüzün en cetin meselelerinden biridir.
Bir fikir olarak üniversite üzerine yazilan klasik metinlerin en etkililerinden biri süphesiz John Henry Newmanin 19. yüzyil ortalarinda yazdigi eserdir. Newmanin kitabiyla diyaloga giren elinizdeki eser, üniversite nedir sorusuna verilmis cagdas cevaplarin en önemlilerinden biridir. Newmanin kitabinin adi ve bölüm basliklarini birebir muhafaza ederek bir yüzyil sonra ayni sorularin cevaplarini arayan Jaroslav Pelikan, bilgi, hakikat ve özgürlükler evini anitsal bir yeniden degerlendirmeye tabi tutuyor. Amerikan Bilimler ve Sanatlar Akademisinin baskanligini da yapan Pelikan, üniversite fikrinin tarihsel soykütügünü cikararak, süregelen ve gelecekte cikmasi muhtemel firtinalar icinde üniversiteye salim bir rota ariyor.