Vasfi Mahir Kocatürk

Tekke Siiri Antolojisi

Sprache: Türkisch.
kartoniert , 560 Seiten
ISBN 6258274277
EAN 9786258274271
Veröffentlicht Januar 2024
Verlag/Hersteller Bilge Kültür Sanat
15,99 inkl. MwSt.
Lieferbar innerhalb von 2 Wochen (Versand mit Deutscher Post/DHL)
Teilen
Beschreibung

Edebiyatimizda adlari Saz Siiri ve Dvan Siiri olarak yerlesmis iki grup manzum eser bulundugu malmdur. Bunlarin disinda, henüz hakkiyla tasnif edilmemis, ayri evsafta bir siirler grubu daha var ki bu, din ve tasavvuf siirler grubudur. Bu grubu adlandirmak icap ederse -tasavvuf olmak, tekke muhitlerinde dogup gelismek ve az cok da bu adla anilmis bulunmak dolayisiyla- Tekke Siiri tabiri cok yerindedir.Tekke Siirinin fikir ve edebiyat tarihimizdeki yeri, mill dil ve edebiyat bakimindan rolü ve degeri büyüktür. Bu grup, Saz Siirine nispetle daha cok fikr ve felsef, Dvan Siirine nispetle daha fazla mill ve hayatdir. Her ikisine nispetle de daha tabidir, spontanedir. Edeb ve insani deger bakimindan da onlardan asagi kalmaz. Tekke sairleri de, bütün diger sairler gibi, kendi ruhlarinin ürperislerini, hasretlerini ve rüyalarini söylemektedirler. Yer yer fikir, hayal ve duygu ile dolu olarak meydana getirdikleri eserler, Türk milletinin ve dolayisiyla insanlik psikolojisinin enteresan bir cephesini tespit etmis bulunmaktadir.Tekke Siiri, Dvan Siirinin Arap-Acem tesirine mahkmiyetine ve bu tesirle Saz Siirinin gölgede kalmasina mukabil, mill dili ve halk zevkini kuvvetle yasatmis, adeta halkin din ruhunu ifade ile tanzim ve idare rolünü üzerine almistir. Bütün Islam tesirlere ragmen, din-tasavvuf anlayis ve ananede eski Türk samanizmine bagli bir tarafi da vardir ki mill kahramanlik ruhuyla karisik müstakil bir Türk mistisizmi ifade etmektedir.ekilleri ve vezinleri ne olursa olsun umumiyetle ilahi adini alan tekke siirleri, bilhassa ilk zamanlarda, tipki saz siirleri gibi, beste ile birlikte dogmus; sonradan yazilanlarin hemen hepsi de bestelenmeye namzet olarak meydana getirilmistir. Bu hususiyet de Tekke Siirini Islamdan önceki Türk siirine baglamaktadir Cesitli tarkat ananelerine göre, ney, saz, kudüm gibi müzik aletleri kullanan veya siirlerini sadece kendi sesiyle besteli olarak okuyan, oyunlar ve ayinler tertipleyerek esrarli ve olaganüstü hareketler gösteren seyhler ve dervisler, Müslüman olmus eski Türk kamlarindan baska bir sey degildirler.Bugüne kadar yazilan edebiyat tarihlerimizde ve antolojilerde Tekke Siiri genis ve müstakil bir sekilde mütalaa edilmemis, bircok büyük sahsiyetleri ve mahsulleri tamamiyla ihmal olunmustur. Edebiyatimizin, Esrefoglu Rm, Nizamoglu Seyyid Seyfullah, Aziz Mahmud Hüday, Ümm Sinan, Misr Niyazi, Seza ve Kudds gibi en degerli mümessillerinden olan ve milletin diline, ruhuna, kültürüne girmis bulunan bircok sahsiyetler hic gecmemekte; Tekke Siiri oldugu gibi acikta kalmaktadir.Tekke Siiri Antolojisi bu noksani telafi icin meydana getirildi