Baburname

Zahireddin Muhammed Babur, sehzade ve padisah, kafirleri hunharca katleden efendimiz, oglu hayatta kalsin diye kendini Allaha kurban veren sevgili kul, tabiata asik sair, kendini adamis vakanüvis, fatih ve fatin hükümdarimiz, söyleyin siz kimsiniz...
Bu sorunun yanitina ulasmak icin hala Afganistan, Pakistan ve Hindistan cografyasinda anlatilan büyük bir imparatora, gönül koymus bir mümine ya da tapinaklari yikan, terör estiren bir despota dair söylencelerden baska bir kaynaga bakmak gerekir. Bu kaynak Baburun bizzat kaleme aldigi ve Islam edebiyatinda hatirat türünün ilk örnegi olan kendi koydugu adiyla Vekayi, daha sonra yaygin kabul gören adiyla Baburnamedir. Kisisel hayatini, yaptigi savaslar, gördügü yerler ve telkinler ve sevinclerin ayrintili tasviriyle birlikte samimi ve teferruatli bir bicimde sunar bu hatiratta. Baburname dünya literatüründe Augustinusun Itiraflariyla yan yana anilan, tarihten ziyade hayati kaydetme cabasi olan ve onbesinci yüzyil sonu onaltinci yüzyil basinda yasadigi cografyada hayatin nasil olduguna dair canli ve keyif veren bir eserdir.
Babur, 1483ten 1530a kadar süren hayatini, padisah oldugu 1494 yilindan baslayarak ölümüne dek Cagatay Türkcesiyle kaleme aldigi hatiratina naksetmistir. Ona böylesi bir hatirat yazma esinini neyin verdigini, hatta cevresindeki insanlara hatirat yazmalarini telkin etmesinin ardinda yatan ulvi ve kavli amaci bilemeyiz Ancak bilebildigimiz ve önünde saygiyla egilecegimiz tek sey elimizde kalan bu kiymetli, gercege adanmis ve önyargilardan uzak metindir ki yazarimiz da bize caglarin ötesinden aciksözlülükle seslenir
Bunlari yazmaktaki amacim sikayet degil, gercekleri söylemektir; bu söylenenlerdeki amac kendimi tarif degil, gerceklesmis olanlari beyan etmektir. Burada böylece her sözün dogrusunu ve her isin oldugu gibi yazilmasi gerekli sayildigi icin süphesiz ki, baba ve büyük kardesten iyi ve kötü ne duyulup görülmüsse onlari söyledim, akraba ve yabancidan da ne kusur veya meziyet görülmüsse onlari yazdim. Okuyan mazur görsün, isitenler de kinamasin.