Mekandan Zamana Metaforik Transferler

Insanoglu ilk düsünme pratiklerinde, cevresini anlama ve tanimlama isini, icinde bulundugu mekan ile iliskilendirerek gerceklestirmistir. Cevresindeki dünyaya ait her seyi mekana bagli olarak tanimlamistir. Bu durumun en belirgin ipuclarini ise kendi dilinde saklamistir. Zaman gibi soyut bir kavrami ise, yine mekanin özelliklerinden yararlanarak anlamis ve ifade etmistir. Dünyanin, yani icinde bulunulan mekanin bütün özelliklerini zaman boyutuna tasimistir. Bu yüzden dünya dillerindeki zamansal ifadelerin büyük bir kisminin mekani isaretleyen veya niteleyen dil formlarindan olusturuldugu gözlemlenmektedir. Literatürde metaforik bir transfer olarak nitelendirilen bu durumun evrensel ve sistemli dil ilkeleri oldugu anlasilmaktadir. Elinizdeki kitap, Eski Türkce sinirlarinda mekandan zamana dogru gerceklesen metaforik transferleri teorik düzlemde ele alan bir calismadir. Eski Türkcedeki zaman kavram alanina sahip cesitli formlar, gramerlesme ve buna bagli olarak ortaya cikan morfolojik ve semantik iliskiler isiginda yeniden degerlendirilmistir. Böylece, Türkcenin en erken örneklerindeki zaman isaretleyicilerinde görülen metaforik transferlerin hangi yollarla ortaya ciktigi tespit edilerek Türkcenin zaman isaretleme stratejileri belirlenmistir. Calisma, tipolojik ve evrensel sonuclarla birlikte, Türkce icin farkli bir yaklasimi hedeflemektedir.