Tiraje Sözlügü

Tiraje Dikmen cagdas Türk sanatinin en önemli figürlerinden biridir. Istanbulda basladigi sanat egitimini 1950lerde Pariste sürdürdü ve dönemin önde gelen ressamlariyla temas halinde oldu. Iki desenini satin almis olan Max Ernstin eserlerine ilham verdi.
Daima Tiraje imzasini kullanarak hicbir gruba katilmadan, herhangi bir sanat akiminin pesinde gitmeden, kendi dogrulari cercevesinde siki bir kumas gibi dokuyarak özel bir resim dili olusturdu. Farkli acilimlari olan bir kurgu ve renk anlayisi gelistirerek Türk sanati icinde tekil bir konuma sahip oldu.
Onu bu denli farkli kilan, kisisel degerlerinin üzerine kurdugu karakteriydi. Mutlak dogrunun pesinde, erisilmez kompozisyonlari kurgulayarak daha önce yapilmayanin, görülmeyenin sekillendirilmesinde Tiraje gercek bir öncüydü.
Dr. Necmi Sönmez, hakkinda cok az yayin bulunan sanatci üzerine kaleme aldigi Tiraje Sözlügüyle önemli bir boslugu doldurup okurlari onun benzersiz kisiligi ve eserleriyle tanistiriyor.
YAZAR HAKKINDA
Dr. Necmi Sönmez, Mainz, Paris, Newcastle, Frankfurt üniversitelerinde Sanat Tarihi egitimi aldi. Heykeltiras Wolfgang Laib üzerine yazdigi doktorasini 2000de Johann Wolfgang GoetheÜniversitesinde tamamladi.
Resim elestirileri, söylesi ve cevirileri Türkce olarak 1986dan itibaren Cumhuriyet, Milliyet Sanat, 2000e Dogru, Gergedan, Argos, Yazin, ArredamentoMimarlik, Sanat Dünyamiz, Virgül, Radikal; Almanca olarak 1990dan itibaren Neue Bildende Kunst, Kunstzeitung; Ingilizce olarak 1992den itibaren Flash Artta yayimlandi. Düzenli olarak Kunstforum International, Unlimited, K24te yaziyor.
1995ten itibaren sergi yapimcisi olarak Türkiye, Fransa, Almanya ve Hollandada sergiler organize etti. Museum Wiesbaden ve Museum Moderner Kunst Stiftung Ludwig, Viyanada küratör asistanligi yaptiktan sonra Essende Folkwang Müzesinde 2001-2006 Cagdas Sanat Bölümü küratörlügünü üstlendi. Sanatsal direktör olarak Kunstverein Arnsbergte 2006-2009 görev yapti. Alim Komitesi üyesi olarak FRAC Franche Comtéde 2007-2010 calisti. 2015ten beri SKIRA yayinevi icin bagimsiz editör olarak monografik kitaplar yayimliyor. Halen bagimsiz küratör ve sanat tarihcisi olarak Tate, Staatliche Museen zu Berlin, Deutsche Bank KunstHalle, Borusan Contemporary gibi kurumlarla birlikte projeler yürütüyor.
Gerceklestirdigi Sergiler Secilmis Nil Yalter 1994, Jean Dubuffet 1995, Candida Höfer 1996, Emil Schumacher 1997, Strukturveränderung Structures Transverses 1999, EinsiedlerVorübergehend 2001, Renée Levi 2003, Reiner Ruthenbeck 2004, Martin Gostner 2004, Gregor Schneider 2006, Anja Cuipka 2008, Mazhar Sevket Ipsiroglu 100 Yasinda 2008, UnexpectedUnerwartet 2010, Port Izmir 2, International Contemporary Art Triennial 2010, In Back of Real 2011, Gerwald Rockenschaub, Sol LeWitt 2012, Francois Morellet 2013, Klaus Jürgen-Fischer 2015, Kemal Seyhan 2016, Ola Kolehmainen 2017, Selim Turan 2017, SARMALHELIX 2017, EvrimEvolve, Ilhan Berk 100 Yasinda 2018, Boomoon, Kemal Seyhan 2019, Murat Germen, mentalKLINIK 2020, Sairler Neden Resim Yapar 2021, Printing Futures Art for Tomorrow 2022, Dijital Mitolojiler 2023, Prélude Eternal 2024, Affedersiniz ama, Sanat Bir Kodak Fotografi Degildir 2025
Yayimladigi Kitaplar Secilmis Klaus Jürgen-Fischer, Kunstspektakel-Kunstdebakel Kunstkritisches Tagebuch, 2001, Sanat Hayati Icerir mi 2006, Cengiz Cekil 2008, Murat Germen Monografi, Skira 2015, Simdiki Zamanin Yaninda ya da Karsisinda 2015, Görünmeyene Bakmak 2016, P.G. Thelander, Monografi, Skira 2018, Kemal Seyhan Monografi, Skira 2018, Paris Tecrübeleri Scole de Paris Cagdas Türk Sanati 1945-1965 2019, Lebriz Koleksiyonu 2023, Farah Ossouli Monografi, Skira 2024