Eski ile Yeniye Bakmak

18 yüzyilda Osmanli topraklarinda, bir tarafta medrese ile temsil edilen klasikten kopamayan, yeniliklere kapali geleneksel egitim kurumlari ve müderrisler, diger tarafta mühendishaneler cevresinde hayat bulan Bati tarzi egitime ve düsünceye kapilarini sonuna kadar acmis modern egitim kurumlari ve hocalari vardir. Cagdas anlatida birbirinin rakibi olarak gösterilen bu iki kurumsal yapi, dünya görüsleri zit iki farkli zihniyetin de temel tasiyicilari olarak kabul edilmektedir. Bu teze göre, Batidan bilgi aktarimi modern egitim kurumlari tarafindan yapilmaktadir ve hizi da cok yüksek degildir. Bu calismada, Abbaskulu Aga tarafindan Arapca kaleme alinan Esraril-melekt adli eserin Hayatzade Seyyid Seref Halil tarafindan 1848 tarihinde basilan Efkarul-cebert f tercemeti Esraril-melekt isimli tercümesinden hareketle yukarida sözü edilen anlatinin yanlis oldugunun gösterilmesi amaclanmaktadir. Böylelikle gecmisten bugüne entelektüel zeminde yasanan gerilimlerin ve toplumsal tartismalarin hemen hemen tamaminin odak noktasinda bulunduguna inandigimiz Osmanli ve bundan ayri düsünülemeyecek Cumhuriyet modernlesmesine dair geleneksel tezlerin gözden gecirilmesi cabalarina kücük de olsa bir katki saglanmasi umulmaktadir.