Klasik Mantikta Yarginin Onto - Epistemolojisi

Varlik, yalnizca dis dünyada var oldugunu bildigimiz ve düsündügümüz varliklara yüklem olmakla kalmaz, ayni zamanda zihnimizde kurguladigimiz nesnelere de ilisir. Sözgelimi anka kusu, ya da Kaf Dagi gibi mitolojik karakterler zihnin disinda var degillerdir ancak varliga gelme imkanlari aklen mahfuzdur.Öte yandan, Bari Tealanin ortagi ya da daire-kare gibi özdeslik ilkesine taban tabana zit olan zihin ile kayitli seylerin referansta bulundugu herhangi bir varligin imkani, aklin prensiplerine aykiridir. Dolayisiyla varlik, kendi icinde dereceli anlamlilik teskik barindirir ve önermede her konuya ayni derecede hamledilmez.Varliklar arasindaki bu hiyerarsik sistem, Islam düsünce geleneginde meratibul-vucd meselesi eksenindetartisilmistir.Varliklarin dereceli olmasi, onlar hakkindaki yargilarimizin da cesitlilik göstermesine kaynaklik eder. Bu calismada, kisinin ayni varlik düzleminde olmayan varliklara yönelik farkli önermelerinin bir ve ayni dogruluk degerine sahip olmadigi gerekcelendirilmeye calisilmaktadir. Bundaki amac, Mantik ilmi ekseninde bu önermelere ait hükümleri tespit etmek, bu önermelerle kurulan kiyaslarin nasil sonuc verdigini ortaya koymak, konunun varliksal anlaminin ve yarginin varliksal degerinin, düsüncede ne denli önemli bir etkisinin oldugunu vurgulayarak diger disiplinlerdeki argümanlarin denetlenmesi icin yeni bir kapi aralamaktir. Nitekim yarginin kurulumu problemi, tüm bilimlerinortak meselesidir