Kelam Ilmi

Islam dininin bir nevi teolojisi olarak nitelendirmenin mümkün oldugu kelam ilmi inanc ile ilgili meseleleri konu edinen bir disiplin olarak h. 2. asirda ortaya cikmistir. Kelam ilmini ilk kullanan sistematik kelam ekolünün Mutezile oldugu yaygin görüstür. Maturdlik ve Esarilik seklinde bicimlenen ehl-i sünnet kelami ise h. 3. asrin sonlarinda, 4. asrin baslarinda dogmustur. Müslümanlarin düsünce tarihlerinde kelam yöntemini kullanan mütekellimler yaninda, kelam yöntemine karsi cikan özellikle selef gelenege mensup kisilerin oldugu da bir gercektir.
Ibn Hazm bu eserinde Mutezile ve ehl-i sünnet kelamcilarindan farkli bir yöntem kullanarak, inanc ile ilgili konulari temellendirmeye calismistir. Onun, kelam ilminin konusuna giren meselelerde Fikihta tercih ettigi zahir yönteme bagli kaldigi görülmektedir. Ibn Hazm zaman zaman akl delillere müracaat etmis olmakla birlikte cogu zaman ayet ve hadisler isiginda konulari islemistir. O, kullandigi yöntemi göz önünde bulundurarak, bidat olarak degerlendirdigi kelam mezheplerinden farkli, ehl-i sünnet yolu üzere bir kelam kitabi yazmaya calismistir. Klasik kelam ilmi acisindan Ibn Hazmin bulundugu konumu tespit etmek gerekirse; o, selef ile mütekellimler arasinda bir yerde durmaya calismis, bazen seleflik ile örtüsen, bazen de mütekellimlige yaklasan bir durus sergilemistir denilebilir.