Sainte-Beuvee Karsi

1908 yilinin sonbaharinin sonunda, Proust, yorgun halde evine döner. Uzun süre kendini mesgul eden Kayip Zamanin Izindeyi bir tarafa birakmasi gerekecektir. Zihninde canlanan bir dizi fikir ve cözümlemelerin basyapitinin icinde yer almasini istemez. Le Figaro icin bir makale kaleme almaya karar verir Sainte-Beuvee Karsi. Alti ay sonra bu hacimli yazisi üc yüz sayfalik bir denemeye dönüsecektir. Bu kitapta annesiyle özgürce sohbet eden yazar, Sainte-Beuve hakkindaki düsüncelerini kisisel hatiralar, arkadas portreleri, okuma izlenimleri etrafinda örer Iste Guermantes satosu Iste Balzacin büyük okurlari... Balzac, Baudelaire ve Gérard de Nerval etrafinda yapilan okumalar... Proust, gündelik yasamindan kesitler sunmanin ötesinde, bir insanin cevresiyle kurabilecegi olaganüstü iliskiyi de gözler önüne serer. Yüzyilinin en büyük romancisi, ayni zamanda büyük bir elestirmen olabilecegini bu kitabiyla kanitlar.
Akla verdigim önem her gecen gün azaliyor. Bir yazarin, izlenimlerimize iliskin bir seyleri ancak akildan bagimsiz olarak yakalayabilecegini, yani kendine ait bir seylere ve sanatin tek konusuna, akli bir kenara birakarak ulasabilecegini her gecen gün daha iyi anliyorum. Aklin bize gecmis diye sundugu sey aslinda gecmis degildir. Aslinda hayatimizin her saati, tipki kimi halk efsanelerindeki ölülerin ruhlari gibi, ölür ölmez somut bir nesnenin icine gizlenerek onda vücut bulur. Oraya hapsolur ve biz o nesneye rastlamazsak, temelli orada hapis kalir.