Iran ve Bir Hanedanin Cöküsü - Pehleviler

Pehlevi hanedani perisan olmus ve yok olmanin esigine gelmis bir ulusu modernlestirmek icin yola koyulmus bir aileydi. Hanedanin kurucusu Riza Sah, Ali Rizanin büyük babasi, vizyon sahibi bir reformistti. Riza Sah, 1926da bir darbeyle iktidara gelen okuma-yazma bilmeyen bir askerdi. Ülkesine demokrasi getirmeyi reddetmesinin baslica nedeni, kendisinden sonra oglunun sah olmasini istemesiydi. Bu istegi 1941de Muhammed Riza Sahin yükselisiyle gercek oldu.
ah Muhammed Riza, Iranda Basbakan Muhammed Musaddikin temsil ettigi demokrasiden nefret etti, CIA ve Ingiliz MI6 servisleri 1953te Iran petrol endüstrisini Millilestirmek isteyen Musaddiki devirdi. Bu da Muhammed Riza Sahin mutlak iktidari ele almasini sagladi.
Pehlevi hanedani 20 yüzyil jeopolitik hayatinda neredeyse herkesin daim ve degistirilemez olarak gördügü birkac olaydan biriydi. 1979da cöktü ve dünyayi en az, on yil sonra gerceklesen Sovyetler Birliginin cöküsü kadar sersemletti. Insanlik tarihinde bir diktatöre karsi böylesi bir ittifakla isyan eden cok az ulus vardir.
Pehlevi hanedaninin günahlarini saymak cok zahmetli bir is olur fakat belki de en önemlisi Iranlilari mollalari iktidara getiren bir devrime sürüklemek oldu.