Türkiyenin Gizli Ermenileri

Türkiyenin Gizli Ermenileri, ülkenin görünürde gecmisiyle yüzlesmeye basliyor gibi gözüktügü bir dönemde , 1915ten hayatta kalabilmis Anadolulu Ermenilerin izini sürme cabasini anlatiyor. Gizli veya saklanmis Ermeniler olarak tanimlanan bu insanlara ulasma cabasi Hadjiyani Sivastan Vana, Bitlisten Antepe dek uzanan uzun ve mesakkatli bir yolculuga cikariyor. Soykirimdan önce ya da sonra Müslümanlasmis Ermenilerin yani sira Hiristiyanliklarini sürdürmeye calisan; Ermeni olduklarini acikca söyleyen ve Ermeni olduklarini kesin
bir dille inkar eden cesitli gruplarla karsilasiyor. Ermeni tanimini da genisleten bu yolculukta Avedis Hadjian, bizzat yasadigi aci bir deneyimle görünürdeki özgürlüklerin, yeni bir cag müjdesinin kisa süre icinde tekrar suya düsecegini seziyor. Yine de bu kitapta, hem halkinin hem de insanliga olan umudunun pesinde olan bir hikayeye taniklik ediyoruz
Belki de diasporalilar arasinda gizli Ermeniler icin duyulan bu yeni hevesin arkasindaki gercek motivasyonlar, uzun zaman önce yok olup gittiklerini sandiklari topraklarda, kayip akrabalarini ve hemserilerini bulmanin sevinci veya merakinin ötesine uzanir. Büyük resme bakildiginda yüz yil bir yildizin göz kirpisi kadardir. Ancak insanlarin
ölcegiyle dört nesli kapsar. Nitekim 1915 soykirimindan sonraki besinci nesil yirmi-otuz yil icinde, yaslanmis ve birden fazla cephede tükenmeye baslamis bir Ermeni diasporasinin dizginlerini ellerine almaya baslayacaktir Bu gerileme ve yitip gitme senaryosu icinde, 1915teki imhadan bir sekilde kurtulmus ve tarih topraklarda kalmis Ermenilerin aniden kesfedilmesi beklenmedik bir sarsinti yaratmistir. Musta, Sasonda ve Vanda hala Ermeniler vardi Bütün umutlar henüz tükenmemisti.