Medeni Yargilama Hukukunda Davanin Konusuz Kalmasi Ciltli

Davaya konu edilen uyusmazlik genellikle mahkeme hükmü ile sona ererken, bazen dava disinda ve yargilama devam ederken meydana gelen bir gelisme ile de sona erebilir. Bu halde ya dava ile ulasilmak istenen neticeye ulasilmis ya da ulasilma imkani kalmadigindan, taraflar arasindaki uyusmazlik sona ermis ve talep hakkinda hüküm verilmesi gereksiz hale gelmistir. Davanin konusuz kalmasi olarak ifade edilen bu durum ile uygulamada sikca karsilasilmakla birlikte, Hukuk Muhakemeleri Kanunu m. 3311in dar kapsami nedeniyle teorik olarak aciklanmaya muhtactir. Keza bir davanin nasil konusuz kalabilecegine iliskin bir yargi icermemektedir. Yargilama disinda gerceklesebilecek vakialarin cok cesitli oldugu ve bu vakialarin dava türlerine göre farkli etki dogurabilecegi gözetildiginde, tüm dava türleri icin gecerli olmak üzere davanin konusuz kalabilmesi icin gerekli sartlar belirlenmelidir. Bu sartlari haiz bir vakia gerceklesip dava konusuz kalsa dahi, ortaya cikan durum dogrudan derdest davanin konusuz kalmaya bagli olarak sona ermesine neden olmaz. Gerceklesen vakia ile dogurdugu etkilerin mahkemeye tasinmasi ve mahkeme tarafindan usuli acidan sonuc baglanmasina yönelik bir taraf usul islemine ihtiyac duyulur. Bu vesile ile mahkeme taraflar arasindaki uyusmazligin sona erdigi ve davanin konusuz kaldigi kanaatine varirsa, esas hakkinda karar verilmesine yer olmadigi seklindeki nihai karar ile yargilamayi sona erdirir. Davanin bu sekilde sona ermesi, yargilama giderlerine hükmedilmesine engel degildir. Mahkeme davanin acildigi tarihteki taraflarin haklilik durumuna göre, taraflardan birini yargilama giderlerini ödemeye mahkum eder.